Znaczenie Solecznik nie wynika tyko z tego, że to największe na Litwie, poza Wilnem, skupisko Polaków na Litwie, gdzie stanowią oni 72 proc. mieszkańców. Choć miasteczko liczy sobie tylko około 7 tys. mieszkańców to odegrało wielką rolę. To tutaj zainspirowany został utwór fundamentalny dla polskiej kultury narodowej.
To właśnie do Solecznik trafił w grudniu 1818 r. Adam Mickiewicz. Proboszczem był tu ks. Paweł Hrynaszkiewicz, siostrzeniec ks. Józefa Mickiewicza, w którego wileńskim mieszkaniu wieszcz kwaterował w czasie studiów.
Ponownie pojawił się w Solecznikach w 1821 r., tym razem jeszcze mniej przypadkowo, bowiem w pobliskich Bolciennikach zamieszkiwała wielka niespełniona miłość przyszłego mistrza-romantyka Maryla Wereszczakówna, skądinąd cioteczna siostra Ignacego Domeyki. W tym czasie była już ona małżonką hrabiego Wawrzyńca Puttkamera.
2 listopada 1821 r. to właśnie razem z małżeństwem Puttkamerów Mickiewicz obserwował na solecznickim cmentarzu obrzęd Dziadów, co upamiętnia stosowna tablica.
Przez wieki przed 1939 r. miasteczko nazywane było Solecznikami Wielkimi, w odróżnieniu od Solecznik Małych, położonych kilka kilometrów bliżej Wilna. Nadal powinno się tak oficjalnie nazywać, nie tylko dla odróżnienia.
SW
